تفکر سیستمی در تربیت فرزند
تفکر سیستمی در تربیت فرزند
یکی از دغدغه های پدر و مادرها مخصوصاً پدر و مادرهای نسل جدید تربیت فرزند هست، و متأسفانه خیلی ها این مهم را جدی نمی گیرند و می گویند ما چیکار کردیم اینها هم بزرگی می شوند! بله بزرگ می شوند ولی دوست دارید که در بزرگ سالی تبدیل به چه انسانی شوند و به چی فرزندتان افتخار کنید؟ جالب اینجاست که اغلب پدر و مادرها می دانند که تربیت فرزندشان از همان ابتدای کودکی رقم می خورد اما باز هم وقت کافی و لازم را برای آنها نمی گذارند و به اصطلاح پشت گوش می اندازند.
تفکر سیتمی در تربیت فرزند یعنی اینکه ما آگاه باشیم و ببینیم که رفتار الان من که با فرزندم دارم چه مدت جواب می دهد و اثر گذار خواهد داد و آیا این رفتار من صحیح است یا نیاز به بهتر شدن دارد، در ادامه با مثالی که میزنیم بهتر با این سیستم آشنا خواهید شد.
اگه تربیت فرزند بلد نباشی
پدر و مادرهایی که برای تربیت فرزند خود وقت نمی گذارند معمولاً:
همیشه در حال شکوه و شکایت هستند
کمال گرایی می کنند
پرخاشگری می کنند
آرامش را از خود و فرزندشان سلب می کنند
ناراضی از اینکه بچه دار شدند و احتمالاً به فکر آوردن فرزند جدید نمی روند
هر روز در حال کاهش اعتماد به نفس و عزت نفس فرزندشان هستند
و …
اگه تربیت فرزند بلد باشی
پدر و مادرهایی که برای تربیت فرزند خود وقت می گذارند معمولاً:
فرزندشان و خودشان در آرامش هستند
فرزندشان اعتماد به نفس و عزت نفس خوبی دارد
بهترین ارتباط را با فرزند خود می گیرند
راضی و خوشنود هستند
و خلاصه اینکه حال دلشون عالیه
برویم سراغ مثال بسیار کاربردی و ارزشمندمون
به نظر شما بهترین کار برای ساکت کردن این بچه چی هست؟
روش اول: کشتن بچه
بله درست متوجه شدید اولین روش و خاتمه دادن به همه چیز کشتن بچه است، شما می توانید برای ساکت کردنش او را بکشید.
اما یک سوال: این کار شما تا کی جواب می دهد و اثر گذار خواهد بود؟
به نظر بنده که تا ده ثانیه جواب میده و بعد می بینید که چه کار احمقانه ای کردید و علاوه بر مراحل قانونی این کار یک عمر باید در عذاب وجدان به سر ببرید!
روش دوم: کتکش بزنید
این هم یک روش معمولیه که پدر و مادرها اغلب به کار می برند که باعث:
تقلید کودک از کتک زدن می شود
از بین رفتن اعتماد به نفس
خلاقیت در کتک زدن و افزایش شدت کتک
خشمگین کردن کودک
از بین رفتن احترام والدین
اثر منفی در ذهن کودک
و …
اما یک سوال: این کار شما تا کی جواب می دهد و اثر گذار خواهد بود؟
به نظر من این کار شاید یک روز جواب بده اما بعد همین آش و همین کاسه!
روش سوم: کلام خشونت آمیز (پرخاشگری)
این روش هم متأسفانه در بین پدر و مادرها وجود دارد و موقع انجام یک کار اشتباه بر سر فرزند خود فریاد می زنند و از کلام خشونت آمیز ستفاده می کنند، شاید الان با خودتان فکر کنید که فریاد زدن بد نیست و جواب می دهد! بله زمانی خوب است که به صورت هشدار باشد، در مواقعی که کودک شما در موقعیتی خطرناک است، نه اینکه بخواهید با این کار او را تنبیه کنید یا روشی برای اداره امور روزمره شما شود. در کل پرخاشگری باعث می شود که:
کودک شما عزت نفس خود را از دست بدهد
اعتماد را از بین می برد
دادن احساس گناه و بی ارزشی به کودک
تقلید رفتار پرخاشگری
و …
اما یک سوال: این کار شما تا کی جواب می دهد و اثر گذار خواهد بود؟
به نظر من که فقط چند ساعت جواب می دهد و اعصاب شما راحت است.
روش چهارم: دادن رشوه
بعضی از پدر و مادرها هم فرزند خود به گرفتن رشوه عادت داده اند و با این کار امور خود را از سر گذرانده اند مثلاً می گویند اگر گریه نکردی می رویم پارک یا اینکه فلان چیز را برایت می خریم، جدا از اینکه پدر و مادر بد قولی می کنند یا خیر!
اما یک سوال: این کار شما تا کی جواب می دهد و اثر گذار خواهد بود؟
شاید همیشه جواب بگیرید اما آیا به عواقب این کار فکر کرده اید؟ به این فکر کرده اید که فرزند شما در آینده به چه کسی تبدیل می شود؟ آیا دوست دارید فردی باج گیر شود؟ مطمئناً وقتی بزرگتر هم که شد اگر کاری از او بخواهید اول می گوید در ازایش چه به من می دهید؟
روش آخر: آموزش تربیت فرزند
بهترین روش و در عین حال شاید سخت ترین روش دیدن آموزش های تربیت فرزند هست که متأسفانه شمار زیادی از پدر و مادرها سراغش نمی آیند!
اما یک سوال: این کار شما تا کی جواب می دهد و اثر گذار خواهد بود؟
به نظر شما اگر با آموزش پیش بروید و مطابق آن با فرزندتان تعامل داشته باشید چه اتفاقی برای شما، فرزندتان و زندگیتان رخ خواهد داد؟ قطعاً با این روش مسیر زندگی خود و فرزندتان را تغییر خواهید داد، شاید اول کار سخت و نیاز به وقت، صبر و شکیبایی زیادی باشد و انرژی زیادی از شما بگیرد، اما این را بدانید که اول کار به اندازه وقتی که می گذارید نتیجه نمی گیرید اما بعداً به اندازه نتیجه ای که می گیرید وقت نمی گذارید و مطمئن باشید که ارزشش را خواهد داشت.
سخن پایانی و راهکار
همه ما انسان ها دارای ژنی هستیم که به ما می گوید ولش کن فعلاً کارت را راه بنداز تا بعد و این می شود که رفتارهایی مثل پرخاشگری، کتک و… را انتخاب می کنیم چون برای مدتی کار راه انداز است! اما متوجه عواقبی که در آینده برای ما دارد نیستیم!
اما پدر و مادرهایی که از روش آخر استفاده می کنند یعنی برای تربیت فرزند خود وقت می گذارند، در واقع تفکر سیستمی دارند و افق دید آنها بلند مدت است و اگر برای یکبار و بر روی فرزند اول خود آن را پیاده سازی کنند قطعاً برای فرزندان بعدی خود وقت و انرژی کمتری مصرف خواهند کرد و این سیستم طبق روال خود پیش خواهد رفت.
پدر و مادرهای عزیز در هر لحظه به رفتارهای خود آگاه باشید و از خود سوال کنید:
این رفتار من قرار است، تا کی جواب بدهد؟
آیا رفتار من اثر گذار خواهد بود؟
آیا این بهترین رفتار من است؟
چطور می توانم متفاوت رفتار کنم؟
معرفی کتاب
لطفاً از همین امروز وقت بگذارید و بر روی آموزش فرزند خود که سرمایه های زندگیتان هستند وقت بگذارید، کتاب بخوانید، مقاله بخوانید، کلاس بروید، در سمینارها شرکت کنید و خلاصه اینکه روند آموزشی خود را پیش بگیرید.
در ادامه کتابی را به شما عزیزان معرفی می کنم که در آن می آموزیم چگونه با پرسیدن سوالات عدم مسئولیت پذیری ، شکایت و سرزنش را از محیط خانه دور کنیم.
کتاب QBQ
نویسندگان کتاب جان جی .میلر و کارن جی .میلر
مترجم کتاب هم حامد جمشیدپور
این کتاب شامل ۳۸بخش و ۱۳۶صفحه می باشد.
نکته جالب توجه این کتاب است که نویسندگان این کتاب تحصیلات آکادمیک نداشتند اما در زمینه تربیت فرزند به روش سوال پشت سوال واقعا موفق بودند و با این روش تربیتی توانسته بودند هم فرزندان خوبی تربیت کنند هم این روش را به دیگران آموزش دهند.
دیدگاهتان را بنویسید